W dniach 9-10 marca 2023 r. w Tatarowie (obwód iwanofrankiwski) odbyło się doroczne, robocze spotkanie ekspertów Uniwersytetu Przykarpackiego i Uniwersytetu Warszawskiego w sprawie odbudowy Międzynarodowego Centrum Naukowego „Obserwatorium” na górze Pip Iwan.

W tegorocznym spotkaniu wzięli udział m.in.: rektor Przykarpackiego Uniwersytetu im. Wasyla Stefanyka Igor Cependa, prorektor Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego Jarosław Szynkaruk, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego Jan Malicki, Konsul Generalna RP we Lwowie Eliza Dzwonkiewicz, dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Robert Czyżewski, przedstawiciele uczelni wyższych (offline i online), przedstawiciele Departamentu Obwodowego Państwowej Służby Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy w obwodzie iwanofrankiwskim (offline i online), Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Bieszczadzka, menedżerowie projektu PIMReC, szefowie samorządów i instytucji projektowych obu krajów (offline i online), przedstawiciele Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Współpracy Transgranicznej Unii Europejskiej, wykonawcy prac konserwatorsko-remontowych w Obserwatorium, eksperci z Przedsiębiorstwa Państwowego „Ukraiński Państwowy Instytut Badawczy Projektowania Urbanistycznego „DIPROMISTO” im. Jurija Bilokonya.

Międzynarodowy projekt „Adaptacja dawnego obserwatorium na górze Pop Iwan na potrzeby centrum szkoleniowego górskiego pogotowia ratunkowego (PIMReC)” realizowany jest w ramach współpracy PL-BY-UA przez czterech partnerów: Przykarpacki Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Stefanyka, Uniwersytet Warszawski, Departament Obwodowy Państwowej Służby Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy w obwodzie iwanofrankiwskim oraz Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe – Grupa Bieszczadzka.

Spotkanie otworzył Igor Сependa, Rektor Uniwersytetu Przykarpackiego im. Wasyla Stefanyka. Podkreślił, że przed partnerami stoi jeszcze wiele wyzwań, ale „nasze wspólne projekty mają przed sobą wspaniałą przyszłość, najważniejsze jest, abyśmy razem szli do przodu”.

O historii i etapach odbudowy obserwatorium mówił Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

Zaprezentował również tradycyjny kalendarz przygotowany przez Studium Europy Wschodniej dotyczący historii obserwatorium w czasach międzywojennych.

Do zebranych przemówiła również Eliza Dzwonkiewicz, Konsul Generalna RP we Lwowie.

Dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie Robert Czyżewski podkreślił, że „realizacja wspólnych ukraińsko-polskich projektów łączy wielkie idee i różnych ludzi”.

Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego jest od wielu lat partnerem inicjatorów odbudowy Obserwatorium. W internetowym spotkaniu ekspertów wziął udział wicemarszałek województwa podkarpackiego Pan Piotr Pilch.

O postępie prac budowlanych w Obserwatorium na górze Pop Iwan w okresie sprawozdawczym poinformował Jarosław Szynkaruk, prorektor Uniwersytetu Przykarpackiego.

Mykoła Burlak, zastępca szefa Głównego Zarządu Departamentu Obwodowego Państwowej Służby Sytuacji Nadzwyczajnych Ukrainy w obwodzie iwanofrankiwskim, menedżer projektu PIMReC, oraz Taras Brynda, szef Czwartej Specjalistycznej Grupy Poszukiwawczo-Ratowniczej, którzy łączył się online bezpośrednio z Obserwatorium na górze Pop Iwan, zrelacjonowali pracę ratowników w Obserwatorium oraz w górach.

Ze strony polskiej o stanie realizacji projektu w imieniu Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego – Grupa Bieszczadzka mówiła menedżer projektu PIMReC Karolina Kiwor.

Podczas spotkania Leszek Buller, dyrektor Centrum Projektów Europejskich oraz Vasyl Khimyak, starszy ekspert Programu Polsko-Ukraińskiej Współpracy Transgranicznej we Lwowie, przybliżyli specyfikę realizacji projektów transgranicznych. W szczególności przedstawili Program Interreg NEXT PL-UA 2021-2027.

Zatwierdzony przez Komisję Europejską Program Interreg NEXT PL-UA 2021-2027 to nowy etap, poprzedzony Programem Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020. Przy wsparciu finansowym Unii Europejskiej w ramach tego właśnie Programu Uniwersytet Przykarpacki i jego partnerzy kończą obecnie realizację dużego projektu ” Adaptacja dawnego obserwatorium na górze Pop Iwan na potrzeby centrum szkoleniowego górskiego pogotowia ratunkowego” (PIMReC).

Nowy etap Programu daje możliwość kontynuacji współpracy transgranicznej między Ukrainą a Polską, wzmocnienia więzi między organizacjami i mieszkańcami terenów przygranicznych oraz rozwoju obszarów objętych współpracą.

Komisja Europejska przeznaczyła na Program PL-UA 187,4 mln EURO. Projekty w ramach Programu PL-UA będą realizowane w pięciu priorytetach: partnerzy projektu zachęcają wszystkich zainteresowanych wsparciem unijnym do śledzenia strony internetowej Programu https://www.pbu2020.eu/en, gdzie dostępne są już najnowsze informacje na temat Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027.

Wskazuje on realne możliwości dodatkowego finansowania projektów, terminy naborów oraz zasady składania wniosków o dofinansowanie projektów.